Risicogestuurde Aanpak waterkwaliteit glastuinbouwgebieden
Schoon, gezond en levend water in sloten, vaarten en kanalen is belangrijk voor de leefomgeving en de biodiversiteit. Schoon water is bovendien de basis voor onze drinkwater- en voedselvoorziening en belangrijk voor de economie. Binnen het beheergebied van Delfland hebben glastuinbouwbedrijven nog steeds een grote invloed op de waterkwaliteit. Om de doelen van de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) te halen, moeten emissies van gewasbeschermingsmiddelen en nutriënten naar oppervlaktewater worden beëindigd.
Tussen 2014 en 2022 hebben wij in de Gebiedsgerichte Aanpak samen hard gewerkt om de waterkwaliteit in de glastuinbouwgebieden te verbeteren, maar dit heeft nog niet het gewenste effect bereikt. De Gebiedsgerichte Aanpak liep op 31 december 2022 af. Het vervolg is de Risicogestuurde Aanpak.
Gebiedsgerichte Aanpak
In het project Gebiedsgerichte Aanpak hebben wij tussen 2014 en 2022 met de branche gewerkt om lozingen en lekkages naar het oppervlaktewater te beëindigen en waterbewust ondernemen te stimuleren. De aanpak was gericht op inzicht in de waterkwaliteit in en om de kas, de invloed van de ondernemer hierop en het vergroten van kennis over waterbewust ondernemen en het toepassen van verbeteringen in de kas.
Samen hebben we veel bereikt. De meeste glastuinbouwbedrijven doen het inmiddels goed. De waterkwaliteit in de glastuinbouwgebieden is tussen 2014 en 2019 steeds vooruitgegaan en directe lozingen op het oppervlaktewater zien wij nauwelijks meer. Bodemlozingen en lekkages naar oppervlaktewater helaas nog wel.
In 2027 moet al het water voldoen aan de doelen van de Kaderrichtlijn Water (nagenoeg nul-emissie in 2027). Daarvoor is het nodig dat emissies van gewasbeschermingsmiddelen en nutriënten uit de kassen naar bodem en water helemaal worden voorkomen. Ook een kleine waterstroom leidt al tot een normoverschrijding. Het verschil moet worden gemaakt in en om de kas.
Wat verandert er per 2023?
Op 1 januari 2023 zijn wij de Risicogestuurde Aanpak gestart. Naast de waterkwaliteitsmetingen en bedrijfsbezoeken bestaat deze uit:
Risico gestuurde toezicht
Toezichthouders van Delfland gaan de komende jaren samen met de gemeente, omgevingsdienst en de NVWA risicogestuurd samenwerken om verontreiniging van bodem, grond- en oppervlaktewater op te sporen en het juiste gebruik van gewasbeschermingsmiddelen te toetsen. We maken daarbij gebruik van de kennis die tijdens de Gebiedsgerichte Aanpak is opgedaan over waar binnen de bedrijven de risico’s op emissies het grootst zijn en gegevens over de actuele waterkwaliteit in gebieden uit ons meetnet waterkwaliteit. Met het samenbrengen van expertise, capaciteit en gegevens van toezichthouders vergroten we de slagkracht. Praktijkkennis over kassenbestand, teeltomstandigheden en lokale waterkwaliteit bepalen waar wij in het toezicht het zwaartepunt leggen.
Extra toezicht op zeven overtredingen
Door alle bedrijfsbezoeken van de afgelopen jaren hebben wij een beeld waar het vaak misgaat. Daaruit hebben wij zeven overtredingen geïdentificeerd. Hierop gaan wij de komende jaren samen met de gemeenten, omgevingsdiensten en NVWA extra scherp controleren. Bekijk op welke zeven overtredingen (pdf, 1.1 MB) wij extra gaan controleren, zodat je als ondernemer zelf indien nodig al preventieve actie kan ondernemen.
Steviger handhaven
Tijdens de Gebiedsgerichte Aanpak zijn de ondernemers op verschillende manieren en momenten geïnformeerd over de noodzaak van waterbewust ondernemen en hoe zij hier zelf invulling aan kunnen geven. De meeste ondernemers hebben hieraan gehoor gegeven. De kennis om ook de laatste lekkages naar bodem en water te stoppen is aanwezig bij de bedrijven.
Bij constatering van de hiervoor genoemde overtredingen gaan wij steviger inzetten op handhaving. Dit kan voor jou als ondernemer nadelige financiële consequenties hebben. Wil je dit alles voorkomen? Zorg dan dat je bedrijf op orde is.
Meer en betere opsporingsmethoden
Om lekstromen beter te kunnen herleiden tot de bron hebben wij onze opsporingsmogelijkheden uitgebreid met onder andere e-DNA technieken voor meerdere teelten. Daarmee is de herkomst van een lekkage of lozing beter en sneller te herleiden.