Polders in gemeente Pijnacker-Nootdorp
Gewasbeschermingsmiddelen in de gemeente Pijnacker-Nootdorp.
Je hebt vast gehoord dat de slechte waterkwaliteit de laatste tijd steeds vaker in het nieuws is. In het gebied van het Hoogheemraadschap van Delfland speelt de glastuinbouw hierin een belangrijke rol. Op deze pagina geven we je een overzicht van de belangrijkste gegevens die de chemische waterkwaliteit bepalen. En dan specifiek voor de gemeente Pijnacker-Nootdorp.
Glastuinbouwgebieden in de gemeente Pijnacker-Nootdorp
Binnen de gemeente Pijnacker-Nootdorp zijn er vier polders met concentratiegebieden van glastuinbouwbedrijven, te weten:
- Zuidpolder van Delfgauw (o.a Westzijde Overgauwseweg en Schimmelpenninck vd Oyeweg),
- Noordpolder van Delfgauw (o.a. Kooltuin en Hoefslag),
- Oude Polder van Pijnacker (bijvoorbeeld omgeving Hoogseweg en Oostzijde Overgauwseweg en
- Polder van Nootdorp (o.a. Dwarskade/Oudeweg, Nieuwkoopseweg en Langelandseweg).
Verder liggen er nog kleinere concentratiegebieden (bijvoorbeeld Balijade) en wat verspreid liggende bedrijven. Hier hebben we geen specifieke meetpunten voor aangewezen en kunnen we dus ook geen gegevens van langere perioden laten zien.
Welke stoffen worden gemeten
We nemen in de glastuinbouwgebieden elke maand een monster van het oppervlaktewater en laten dit analyseren in ons laboratorium. In alle glastuinbouwgebieden binnen Delfland zijn de gehalten meststoffen (stikstof en fosfor) te hoog en vinden we gewasbeschermingsmiddelen. De laatste jaren dalen deze gehalten nauwelijks meer. Binnen het beheergebied van Delfland hebben we in totaal 95 verschillende gewasbeschermingsmiddelen in het oppervlaktewater gevonden. Dit beeld is in alle glastuinbouwgebieden vergelijkbaar. Veertien gewasbeschermingsmiddelen overschreden de norm die daarvoor is gesteld.
Gewasbeschermingsmiddelen
We drukken de impact van de gewasbeschermingsmiddelen in het water uit in een toxiciteit percentage. De figuur hieronder geeft een beeld van de resultaten uit 2023:
Er zijn twaalf metingen per jaar, dus elke meting telt voor ongeveer 8% van de score mee. De blauwe en groene balken geven ‘geen’ tot ‘geringe’ toxiciteit weer, dit is de situatie die we bij elke meting graag willen zien. Een gele, oranje en rode kleur geven een onvoldoende score aan.
Voor toxiciteit scoren de Noordpolder van Delfgauw en de Oude Polder van Pijnacker goed. Voor de Oude Polder van Pijnacker geldt ook hier dat het water verdund kan zijn met het stedelijke water, waardoor de score positiever uitvalt. In de Polder van Nootdorp en de Zuidpolder van Delfgauw is nog werk aan de winkel!
Nutriënten
Voor meststoffen zijn stikstof en fosfor de belangrijkste stoffen waar we op sturen. Stikstof is een stof die vooral uit lozingen in het water komt en ook relatief snel weer afgevoerd wordt. Het is dus een goede graadmeter voor actuele lozingen.
De grafiek hieronder laat de gemiddelde resultaten voor stikstof in de afgelopen jaren zien. De norm voor stikstof ligt in Delfland op 2,0 mg/l (voor sommige wateren op 1,8 mg stikstof/l).
Alleen de in Oude Polder van Pijnacker ligt het gehalte in de buurt van de norm. Het is echter mogelijk dat dit een iets te positief beeld geeft, omdat ook een groot deel van het dorp Pijnacker in deze polder ligt. Het water wordt hier verdund met het schonere stedelijke water, waardoor het gemiddeld goed scoort. In de andere polders wordt de norm nog niet gehaald.
Overschrijding in Polder van Nootdorp
In het monster van februari 2024 zijn in de Polder van Nootdorp een tweetal middelen aangetroffen die de kwaliteitsnormen ver overschrijden. Het betreft hier Esfenvaleraat (315x de norm) en Cypermethrin (375x de norm)
Esfenvaleraat is een insecticide (merknaam bijvoorbeeld Sumicidin) en wordt gebruikt tegen rupsen in veel verschillende teelten, niet alleen in de glastuinbouw maar ook bij aardappelen en bollen.
Cypermethrin is ook een insecticide en kent naast bedrijfsmatig gebruik, ook verschillende toepassingen ook voor consumenten (doodt vliegen en kakkerlakken). Deze stof is vooral erg giftig voor vissen. Het is onwaarschijnlijk dat consumentengebruik tot een dergelijk hoge overschrijding van de normen voor waterkwaliteit leidt.
Als ons laboratorium meldt dat er zo’n hoge overschrijding van de normen plaatsvindt, stellen we altijd een nader onderzoek in. Hierbij proberen we de bron van de lozing te vinden. We gaan op het meetpunt nog een keer meten (is de stof nog steeds aanwezig?) en nemen een eDNA monster (van welke teelt vinden we DNA resten in het oppervlaktewater?). Bij nader onderzoek hebben we in dit geval de bron van de overschrijding niet kunnen vinden.
Omdat de Polder van Nootdorp slecht scoort op stikstof, de toxiciteit te hoog is en vanwege deze overschrijding neemt Delfland, samen met de omgevingsdienst, deze polder vanaf april 2024 onder de loep. We verwachtend dat de eerste effecten begin 2025 meetbaar zijn.