Oplossing wateroverschot: meer tijd, ruimte en acceptatie zijn nodig
Na vier jaar droge zomers op een rij, staan nu in juli polders onder flinke plassen water. De grondwaterstanden zijn bijzonder hoog voor de tijd van het jaar. Een absurd probleem, eigenlijk. Sinds de trend van de laatste jaren zette iedereen zich schrap tegen periodes van zeer heet en extreem droog weer. En wat doet zomer 2024? Nat, afwisselend koud en bewolkt, dan weer extreem warm!
“Geen peil op te trekken”, zegt Jorg Willems. Hij is afdelingsmanager bij Hoogheemraadschap van Delfland. Zijn afdeling richt zich op het onderhoud en het bedienen van watersystemen en waterkeringen. Ook bedienen ze vanuit de regelkamer het peilbeheer op afstand. “Als je nu naar de polders met weilanden kijkt, zie je dat het ontzettend nat is. Dat zijn we niet meer gewend tijdens de zomer.”
Elke dag staan de gemalen aan. Delfland is al maandenlang continu water aan het wegpompen. In een normaal jaar wordt in de periode april-mei overgegaan van winterpeil (lagere waterstand) naar zomerpeil (hogere waterstand). Vanwege de hoge grondwaterstanden hebben we op veel plekken tot 1 juli het lagere winterpeil aangehouden. Dit zorgt ervoor dat het grondwater in de weilanden sneller uitzakt. Op sommige plekken hebben we het oppervlaktewater nog steeds op winterpeil gezet op verzoek van de melkveehouders in het gebied. “Er is extreem veel regen gevallen en we zetten alle zeilen bij om het droog te krijgen. We kijken naar specifieke wensen en proberen de belangen van de verschillende landeigenaren zo goed mogelijk te dienen”, geeft Willems aan.
Maatwerk
Als er veel neerslag wordt verwacht in een korte periode, bijvoorbeeld van 30mm of meer in 48 uur, stelt Delfland een neerslagprotocol in om wateroverlast te voorkomen. “We verlagen het waterpeil dan in de polders en in het boezemsysteem. Op deze manier kunnen we de waterbergingscapaciteit vergroten”, legt Willems uit. Meer neerslag betekent vaker een neerslagprotocol en lage waterstand in delen van ons gebied. Kortom, Delfland levert maatwerk bij dit soort extreme situaties, om op de korte termijn wateroverlast te voorkomen.
Meebewegen met de natuur
Je hoort in deze periode nog wel eens de vraag: ‘Al dat water dat nu valt in het gebied, kunnen we dat niet beter vasthouden?’ Willems: “Het lijkt zo logisch en het zou mooi zijn als dat zou kunnen: wateroverschot vasthouden voor als een droge periode aanbreekt. Hiervoor is ontzettend veel ruimte nodig. Zoveel ruimte is er niet in het verstedelijkt gebied van Delfland.” Technische oplossingen en innovaties voor wateropslag zijn belangrijk, maar er is veel meer nodig. “Tijd, bijvoorbeeld, is minstens zo belangrijk om het watersysteem aan te passen op weercondities die nu nog extreem lijken, maar in de toekomst waarschijnlijk het nieuwe normaal worden. We moeten beseffen dat we klimaatverandering niet kunnen beheersen. Vaker accepteren dat wateroverlast optreedt, kunnen we wel”, zegt Willems.